Upadłość przedsiębiorców

Przepisy ustawy Prawo upadłościowe stosuje się do przedsiębiorców w rozumieniu ustawy Kodeks cywilny, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Zgodnie zaś z Kodeksem cywilnym przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje osobowość prawną, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Przy czym nie ma tutaj istotnego znaczenia, czy zobowiązania Dłużnika są długami konsumenckimi czy też z działalności gospodarczej, gdyż posiadając długi konsumenckie oraz status przedsiębiorcy, Dłużnik ma możliwość złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości jako przedsiębiorca również, gdy działalność gospodarcza została przez niego zawieszona.

Ponadto przepisy ustawy stosuje się również do:

• Spółek z ograniczona odpowiedzialnością, prostych spółek akcyjnych i spółek akcyjnych nieprowadzących działalności gospodarczej
• Wspólników osobowych spółek handlowych, ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem
• Wspólników spółki partnerskiej

Skupmy się na tym kto może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości. Ustawa przewiduje dwie niezależne przesłanki niewypłacalności, w tym:

• Dłużnika uznaje się za niewypłacalnego, jeżeli trwale utracił on zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych (utrata zdolności płatniczej).
• Niewypłacalny jest również Dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, gdy zobowiązania pieniężne przekraczają wartość majątku, zaś stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.

Co istotne istnieje domniemanie, iż Dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące. Ponadto ogłoszenie upadłości przez przedsiębiorcę nastąpić może, gdy posiada on co najmniej dwóch Wierzycieli.

W przypadku powstania stanu niewypłacalności przedsiębiorcy, obowiązany jest on złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości. Niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy we wskazanym terminie może dla osób obowiązanych do jego złożenia powodować negatywne konsekwencje. Osoby, które nie dopełniły tego obowiązku ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku we właściwym terminie, chyba że nie ponoszą winy, wobec czego wobec takiej osoby Sąd może orzec zakaz prowadzenia działalności gospodarczej czy też mogą one ponosić odpowiedzialność za długi spółki.

Ponadto wniosek mogą zgłosić również:

• W stosunku do spółki jawnej, spółki partnerskiej, spółki komandytowej oraz spółki komandytowo-akcyjnej – każdy ze wspólników odpowiadających bez ograniczeń za zobowiązania spółki
• W stosunku do osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – każdy, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw Dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami.
• W stosunku do osoby prawnej, spółki jawnej, spółki partnerskiej oraz spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej, będących w stanie likwidacji – każdy z likwidatorów.
• W stosunku do osoby prawnej wpisanej do KRS – kurator ustanowiony na podstawie art. 42 § 1 Prawo cywilne.
• W stosunku do spółki zależnej uczestniczącej w grupie spółek – spółka dominująca.

Wniosek o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy złożony może być również przez Wierzyciela w przypadku, jeżeli od dnia zaprzestania prowadzenia działalności przez Dłużnika lub wykreślenia z odpowiedniego rejestru nie upłynął rok.

Istnieje również możliwość ogłoszenia upadłości zmarłego przedsiębiorcy w przypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego, gdy w zakresie czynności dokonywanych w ramach prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku zarządca sukcesyjny utracił zdolność do wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych.

1. Sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy (obligatoryjnie) w przypadku wniosku złożonego przez wierzyciela, jeżeli Dłużnik wykaże, że wierzytelność ma w całości charakter sporny, a spór zaistniał między stronami przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości oraz jeżeli majątek niewypłacalnego Dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów.




2. Sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy (fakultatywnie), jeżeli nie ma zagrożenia utraty przez Dłużnika zdolności do wykonywania jego wymagalnych zobowiązań pieniężnych w niedługim czasie oraz w razie stwierdzenia, że majątek Dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.

Właściwym Sądem upadłościowym jest Sąd Rejonowy (Sąd Gospodarczy) właściwy ze względu na położenie głównego ośrodka podstawowej działalności Dłużnika. Głównym ośrodkiem podstawowej działalności Dłużnika jest miejsce, w którym Dłużnik regularnie zarządza swoją działalnością o charakterze ekonomicznym i które rozpoznawalne jest dla osób trzecich. Tym samym, w przypadku osoby prawnej oraz jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, głównym ośrodkiem podstawowej działalności jest miejsce siedziby Dłużnika. W przypadku zaś osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą lub zawodową domniemywa się, iż głównym ośrodkiem podstawowej działalności Dłużnika jest główne miejsce wykonywania działalności gospodarczej czy też zawodowej.

Od wniosku o ogłoszenie upadłości należy uiścić opłatę stałą w wysokości 1.000,00zł oraz wnieść zaliczkę na wydatki w toku postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości w wysokości jednokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, która to kwota zaliczki w 2025 r. wynosi 8.266,30 zł.

Kolejnymi kosztami postępowania są koszty po ogłoszeniu upadłości, które co do zasady pokrywane są ze środków znajdujących się w masie upadłości. Są to m.in. wydatki związane z ustaleniem, zabezpieczeniem, zarządem i likwidacją masy upadłości oraz ustaleniem wierzytelności, w tym wynagrodzenie syndyka, jego zastępcy, wynagrodzenie osób zatrudnionych przez syndyka oraz należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne od wynagrodzenia tych osób, wynagrodzenie i wydatki członków rady wierzycieli, wydatki związane ze zgromadzeniem wierzycieli, koszty archiwizacji dokumentów, koszty korespondencji, ogłoszeń, eksploatacji koniecznych pomieszczeń, podatki i inne daniny publiczne związane z likwidacją masy upadłości.

Postanowienie o ogłoszeniu upadłości wydane przez Sąd Rejonowy obwieszcza się automatycznie w dniu jego wydania poprzez Krajowy Rejestr Zadłużonych (tzw. KRZ). Aktualnie wszystkie czynności po ogłoszeniu upadłości podejmuje się właśnie przez KRZ, dlatego niezwykle istotne jest, aby już na tym etapie takie konto posiadać. Jak je założyć dowiesz się tutaj.

W pierwszej kolejności po ogłoszeniu upadłości należy oczekiwać kontaktu z Syndykiem wyznaczonym przez Sąd w postępowaniu. Syndyk pełni funkcję zarządczą w postępowaniu upadłościowym, niezwłocznie obejmuje majątek upadłego, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem i zabraniem przez osoby trzecie, a następnie przystępuje do jego likwidacji w toku postępowania. Co ważne Syndyk to nie Komornik! Co prawda Syndyk również dokonuje zajęcia majątku upadłego przedsiębiorstwa w celu jego zlikwidowania, zaś środki uzyskane z jego sprzedaży przeznaczone zostają na bieżące wydatki masy upadłości, a także na częściowe zaspokojenie Wierzycieli. Co istotne, z dniem ogłoszenia upadłości postępowanie egzekucyjne podlega zawieszeniu, a z dniem uprawomocnienia się tego postanowienia podlega umorzeniu. Data ogłoszenia upadłości wstrzymuje tym samym dalsze naliczanie odsetek. Jeżeli potrzebujesz pomocy w kontakcie z Syndykiem, skontaktuj się z naszą Kancelarią.

• Zwolnienie Dłużnika spod egzekucji
• Ochrona majątku przed Wierzycielami
• Redukcja zobowiązań lub ich umorzenie w całości
• Rozpoczęcie nowego życia bez długów